HOME

KALLIGRAFIE

"Omdat de islamitische religie het afbeelden van mensen verbiedt, nam de kalligrafie een bijzonder hoge vlucht, aangezien de kunstenaars zich er volledig op concentreerden."

 Hassan Massoudy, Calligraphie.

 INHOUD        


Labyrint
Labyrinth, een kalligrafische krachttoer uit een Duits leerboek van Baurenfeid uit 1736.

 

De betekenis van een tekst is één ding en de kalligrafie ervan is iets anders, maar soms zijn deze twee heel nauw verweven.

Kalligrafie is niet alleen het vastleggen van een tekst, maar ook een abstracte compositie, die een bepaalde kijk op het leven weergeeft. Het verband tussen de ruimtelijke vorm en het wit ervan wordt nauwkeurig bestudeerd. De traditionele kalligraaf, die de kunst perfect beheerst, maakt een krachtige compositie - rijk aan gevoelens en ideëen - waardoor de geschreven woorden hun ware betekenis krijgen. Vaak is de betekenis onduidelijk door het esthetisch effect.

De kalligrafische dimensie ontstaat door de grote rijkdom en variatie van de waarnemingsniveaus: eerst de compositie of de globale vorm, dan het evenwichtige of onevenwichtige in de vorm, die door de witte en zwarte vlakken ontstaat, het ritme en vervolgens het ontcijferen van de eerste betekenis van de woorden en daarna de onderliggende betekenis.

 

 RUIMTE

Compositie in de Jeli-Diwanistijl uit Hachem, 1957
Compositie in de Jeli-Diwanistijl uit Hachem,  1957

 

 De witte ruimte van het witte vel wordt door de kalligrafie aanschouwelijk veranderd en is bedoeld om naar te kijken en over te mediteren. In een kalligrafische compositie bestaat geen leegte, slechts een zwarte of witte volheid en elk vlak, zwart of wit, moet een eigen zeggingskracht hebben. We kunnen een parallel trekken tussen kalligrafie en architectuur. Een architectonisch bouwwerk heeft als functie de leefruimte te definiëren: de leegte is reëel en even belangrijk als de muur. In de kalligrafie ontleent de ruimte haar waarde aan haar verhouding tot de zwarte letters en andersom.

 

 EXPRESSIE


Turkse kalligrafie uit 1575:
Turkse kalligrafie uit 1575:"Uit naam van God, de welwillende en barmhartige"
In de kunst van de kalligraaf vinden vreugde, geluk, vrede, angst en maatschappelijk geweld elk hun eigen  plaats. Omdat al deze gevoelens erin worden uitgedrukt kan de kalligrafie een universeel karakter krijgen, zelfs al is de basis het Arabisch schrift, dat velen niet kunnen lezen. Dank zij het gebruik van het kalligram - letter-beeld, woord-beeld - krijgen betekenis en visualisatie een universele betekenis.

De kalligraaf leeft volledig met en door zijn kunst. Hij kan tot grote hoogten stijgen door de lichtheid van een letter of bijna bezwijken onder het gewicht van een andere. Deze expressie kan een groot gevoel van bevrijding geven. Luid en duidelijk zegt zij wat ze te zeggen heeft.

Galerie 1        Galerie 2        Galerie 3

"Kalligrafieën, die alleen de oude vormen herhalen, zeggen ons minder dan ze vroeger deden.
Zo heeft elke tijd haar eigen smaak."

Bron: Het schrift beschreven, Georges Jean (Standaard ontdekkingen) blz.137-139.

VERVOLG